رابطة عوامل و وجوه مدل پنج عاملي شخصيت با دينداري
محورهای موضوعی : روان شناسیمهناز مغانلو 1 * , مريم وفايي 2 , مهرناز شهرآراي 3
1 - دانشگاه تربيت مدرس، تهران، ایران
2 - دانشگاه تربيت مدرس، تهران، ایران
3 - دانشگاه تربيت معلم، تهران، ایران
کلید واژه:
چکیده مقاله :
چكيده: در اين مطالعه، رابطة بین عوامل و وجوه مدل پنج عاملي شخصيت با متغيرهاي دينداري (عقايد و مناسك، اخلاق اسلامي، پذيرش حقيقت متعالي، و عدم پذيرشِ حقيقت متعالي) مورد بررسي قرار گرفت. بدين منظور، 378 دانشجو به‌صورت تصادفي از بین دانشجویانِ دانشگاه تهران و دانشگاه شهید بهشتی، انتخاب شدند و پرسشنامة تجديدنظر شدة شخصيت نئو، پرسشنامة جهت‌گيري مذهبي، و پرسشنامة باورهاي پسا انتقادي دوريز بر آنها اجرا شدند. بر اساس نتايج تحليل‌هاي همبستگي پيرسون، همسو با تحقيقات قبلي، بين عوامل همسازی و وظیفه‌شناسی با بيشترِ متغيرهاي دينداري رابطة مثبت مشاهده شد. به‌علاوه، برون‌گرايي با تمام متغيرهاي دينداري، و تجربه‌پذيري تنها با اخلاق اسلامي رابطة مثبت داشتند، در حالي‌كه نوروزگرایی با تمام متغيرهاي دينداري رابطة منفي، ولي با عدم پذيرشِ حقيقت متعالي رابطة مثبت نشان داد. نتايج تحليل رگرسيون نيز نشان داد که از بين عوامل شخصيت، همسازی، وظیفه‌شناسی، و ثبات هيجاني، پيش‌بيني كننده‌های اخلاق اسلامي هستند و از بين وجوه شخصيت، رك‌گويي، محتاط بودن در تصميم‌گيري، و شتاب‌زدگي، پيش‌بيني كننده‌هاي اخلاق اسلامي و پذيرش حقيقت متعالي هستند.
Abstract: The aim of this study was to examine the relationship between the factors and facets of the five factor model of personality with religiosity (Belief/Practice, Islamic moral orientation, inclusion of transcendence, and exclusion of transcend-ence). 378 undergraduates were selected randomly and completed the Revised NEO Personality Inventory (NEO-PI-R), Islamic Religious Orientation Questionnaires and Duriez’s Post-Critical Belief Scale. Following previous studies, all the religious variables correlated positively with the factors of conscientiousness and agreeableness. In addition, extraversion was positively related to all the religious variables. Openness was positively related only to Islamic moral orientation. All religious variables except for inclusion of transcendence seemed to be negatively associated with neuroticism. Regression analysis showed that among the five factors, conscientiousness, agreeableness and emotional stability predicted Islamic moral orientation and in the facets level, straightforwardness, deliverance, and Impul-siveness, were the greatest predictors of Islamic moral orientation and inclusion of transcendence.