بررسي ملاکهای رفتاری همسرگزینی از دیدگاه تکاملی
محورهای موضوعی : روان شناسیعاصفه احمدی 1 * , علی اکبر سیف 2 , فرهاد جمهری 3
1 - دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
2 - دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
3 - دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
کلید واژه:
چکیده مقاله :
چكيده: پژوهش حاضر به منظور بررسی تفاوت جنسیتی در ملاکهای رفتاریِ همسرگزینی، از دیدگاه تکاملی، و نیز به منظور بررسی رابطۀ بین ملاکهای رفتاریِ همسرگزینی، جنسیت، وضعیت تأهل، و رشتة تحصیلی صورت پذیرفت. جامعة آماری این پژوهش 8487 نفر دانشجوی دختر و پسر دانشگاه تهران بودند که از میان آنها، تعداد 416 نفر با روش نمونه‌گیری طبقه‌ای برگزیده شدند. ابزار مورد استفاده پرسشنامة "ملاکهای رفتاری همسرگزینی" بود که توسط محققان ساخته شد. داده‌ها به وسیلۀ آزمون t برای دو گروه مستقل، تحلیل واریانس یک طرفه (ANOVA)، و آزمون تعقیبی شفه تحلیل شدند. یافته‌ها نشان دادند که در مقایسه بین دو جنس، زنان نسبت به مردان برای عامل‌های ابراز محبت، آراستگی ظاهری، مرفه بودن، جسور بودن، و مذهبی بودن ارزش بیشتری قائل هستند؛ در مقابل، مردان برای عامل مغرور بودن ارزش بیشتری در زنان قائل هستند. در زمینة وضعیت تأهل، افراد متأهلِ هر دو جنس، در مقایسه با افراد مجرد، اهمیت بیشتری برای عامل ابراز محبت قائل بودند. در زمینة ارتباط رشتۀ تحصیلی با ملاکهای همسرگزینی، دانشجویان گروه علوم انسانی در مقایسه با دانشجویان گروه هنر و دانشجویان گروه هنر در مقایسه با دانشجویان گروه علوم پایه، ارزش بیشتری برای عامل ابراز محبت قائل هستند. در عامل مرفه بودن، دانشجویان گروه علوم انسانی، در مقایسه با دانشجویان گروه هنر، و دانشجویان گروه علوم پایه، در مقایسه با دانشجویان گروه هنر، ارزش بیشتری برای عامل مرفه بودن قائل هستند. در عامل مذهبی بودن، دانشجویان گروه علوم انسانی، در مقایسه با دانشجویان گروه فنی مهندسی، و نیز در مقایسه با دانشجویان گروه هنر، ارزش بیشتری برای عامل مذهبی بودن قائل هستند. یافته‌های این پژوهش تأییدی است بر نظریة تکاملی دربارۀ ملاکهای همسرگزینی و تفاوت‌های جنسیتی در این ملاک‌ها.
Abstract: The purpose of this study was to determine gender differences in the behavioral criteria for spouse selection from the evolutionary perspective, and also to evaluate the relationship among behavioral criteria for spouse selection, gender, marital status and field of study. The population of this study consisted of 8487 students studying at some of the faculties of the Tehran University from which a sample of 416 men and women were selected through stratified sampling. The researchers formulated and subsequently administered a questionnaire entitled the “Behavioral Criteria for Spouse Selection Questionnaire”. Data analysis was carried out by the independent sample t-test, one-way analysis of variance (ANOVA), and the Scheffe post hoc test. Results showed that the most important criteria were expressing affection and boldness for women and men, respectively. With regard to gender and behavioral criteria for spouse selection, expressing affection, attractive appearance, wealth, boldness, and religiousness were higher values for women compared to men. In contrast, a woman who had pride was valued more by men. Regarding marital status, both sexes who were married considered expressing affection as the most important factor, compared to their unwed counterparts. In respect to the field of study and behavioral criteria for spouse selection, students of the Faculty of Humanities valued expressing affection more than the Arts Faculty students. Likewise, the Arts Faculty students valued the same criteria more than the Faculty of Basic Sciences students. Humanities students valued wealth more than art students, and basic sciences students valued the same criteria higher than art students. Humanities students valued religiousness more than engineering students, and humanities students valued the same criteria higher than art students. Findings of this research have confirmed the hypothesis of the evolutionary theory of gender differences in spouse selection.