"اثربخشی آموزش مهارت¬های مقابله¬ای با رویکرد شناختی ـ رفتاریِ مثبت¬گرا بر امیدواریِ دانش¬آموزان دبیرستانی با مشکلات سازگاری "
محورهای موضوعی :میترا مصلحی جویباری 1 , مالک میرهاشمی 2
1 - موسسه غیرانتفاعی فروردین قائمشهر
2 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن
کلید واژه: رویکرد شناحتی ـ رفتاریِ مثبت گرا مهارت های مقابله مشکلات سازگاری,
چکیده مقاله :
هدف اساسی مطالعۀ حاضر، بررسی اثربخشی آموزش مهارت های مقابله ای با رویکرد شناختی ـ رفتاریِ مثبت گرا بر امیدواریِ دانش آموزان متوسطۀ دارای مشکلات سازگاری است. این تحقیق آزمایشی در بین دانش آموزان دخترِ 15-14 سالة دارای مشکلات سازگاری در مدارس شهرستان ساری در سال تحصیلی 94-1393 انجام شد. از میان دانش آموزان معرفی شده از سوی معلمان، با اجرای آزمون و غربالگری، با استفاده از نمونه گیری تصادفی ساده، 40 نفر انتخاب شدند و سپس با استفاده از روش آرایش تصادفی در گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. در مرحـلة پيـش- آزمون، در مورد تمامي شـركت كنندگان، پرسشنامۀ امیدواری اسنایدر (SHQ) اجرا شد. سپس دانش آموزانِ گروه آزمایـش به مدت 14 جلسه (هر هفتـه، دو جلسة 5/1 ساعته)، تحت آموزش مهارت های مقابله ای با رویکرد شناختی ـ رفتاری مثبت گرا (فریدنبرگ، b2010) قرار گرفتند درحالي كه اعضاي گروه كنترل در ليست انتظار بـاقي ماندنـد. بعد از اتمـام برنامـۀ مداخلـه، مجـدداً دانش آموزانِ دو گروه با همان پرسشنامه مورد پس آزمون قرار گرفتند. نتايج حاصل از اجراي تحليل كوواريانس نشان دادند كه پس از كنترل اثر پيش آزمـون، تفـاوت امیدواری در بين گروه آزمايش و کنترل معنادار بود.
The primary aim of the present study was to investigate the effect of tea-ching coping skills according to CBT based on positive psychology on hope of the students with adjustment problems. This experimental study was conducted in Sari City (Iran) in 2014-2015 among female students who were at the age of 14-15 and had adjustment problems. Introduced by teachers, through giving tests and screening, 40 students were selected by simple random sampling and were placed in the experimental and control groups by random arrangement. In the pre-test, all participants completed Snyder Hope Questionnaire (SHQ). The students in the experimental group receiv-ed coping skills training according to CBTbased on positive psychology (Freedenberg, 2010b) for 14 sessions (two sessions per week, 1.5 hour each), while the control group re-mained on the waiting list. Then, both groups were assessed once more. Analysis of covari-ance demonstrated that after controlling for the effect of pre-test, there was a significant dif-ference in hope between experimental and con-trol groups at post-test.
"احمدی، سید احمد (1389). روان شناسی نوجوان و جوانان. تهران: انتشارات دانشگاه تربیت مدرس. حاجی حسنی، مهرداد؛ شفیع آبادی، عبدا...؛ پیرساقی، فهیمه؛ و کیانی پور، عمر (1391). بررسی رابطه بین پرخاشگری، جرأت ورزی و افسردگی با آمادگی به اعتیاد. مجله دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی، 49، 74-65
سهرابی، فرامرز (1369). بررسی اختلالات رفتاری نوجوانان شاهد محروم از والدین. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس
صالحی، اعظم؛ باغبان، ایران؛ بهرامی، فاطمه؛ و احمدی، سیداحمد (1390). اثربخشی دو روش آموزش تنظیم هیجانی مبتنی بر مدل فرایند گراس و رفتاردرمانی دیالکتیک در کاهش علائم مشکلات هیجانی دانشجویان. مجله تحقیقات علوم پزشکی زاهدان، (2)14، 55-49
عزیززاده، عزیزه؛ علیزاده، عیسی؛ و محمدی، ابوالفضل (1392). آموزش فردی مهارت های رفتاردرمانی دیالکتیک بر افسردگی اساسی. روان پرستاری، (2)1، 69-62
علوی، خدیجه؛ غروی، مرتضی؛ امین یزدی، سیدامیر؛ و صالحی، جواد (1390). اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیک به شیوه گروهی بر نشانگان افسردگی در دانشجویان. مجله اصول بهداشت روانی، (2)13، 124-35
لینهان، مارشا ام (1392) راهنمای اجرای رفتار درمانی دیالکتیکی اختلال شخصیت مرزی. (مترجمان خدیجه علوی و نادیا شاملو). تهران: ارجمند
نظیری، قاسم؛ قادری، زهرا؛ زارع، فاطمه (1389). اثربخشی رویکرد روایت درمانی در کاهش افسردگی زنان شهرستان مرودشت. فصلنامه زن و جامعه، (2)۱، 78-65
محبّی، سمیّه؛ محمدی، علی؛ و قاسمی، نوشاد (1390). مقایسه شاخص های ناسازگاری بر اساس آزمون ترسیم آدمک مک آور و میزان اختلالات رفتاری در کودکان بی سرپرست و عادی. فصلنامه ارمغان دانش، (6)16، 586-578
Antony, M. M., Bielng, P. J., Cox, B. j., Enns, M. W., & swinson, R. P. (2006). Psychometric proprties of the 42-item and 27-item versions of the depression anxiety stress scales in clinical group and a community sample. Psychological Assessment, 10(2), 176-181
Arguse, G. & Thompson, M. (2008). Perceived social problem solving, per-fectionism, and mindful awareness in clinical depression: An exploratory study. Congnitive Therapy and Research, 32(6), 745-757
Beck, A. T. (1973). The diagnosis and management of depression. Philadelphia: university of Pennsylvania Press
Ben-Zur, H., & Michael, K. (2007). Burnout, social support, and coping at work among social workers, psychologists, and nurses: The role of challenge/control appraisals. Social Work in Health Care, 45(4), 63-82
Bohus, M., Haaf, B., Simms, T., Limberger, M. F., Schmahl, C., Unckel, C. Lieb, K., & Linehan, M. M. (2004). Effectiveness of inpatient dialectical behavioural therapy for borderline personality disorder: A con-trolled trial. Behaviour Research & Therapy, 423, 487-999
Bornovalova, M. A., & Daughters, S. B. (2007). How does dialectical behavior therapy facilitate treatment retention among individuals with comorbid borderline personality disorder and substance use disorders? Clinical Psychology Review, 27(8), 923-943
Dimeff, L. A., & Koerner, K. (2007). Dialectical behavior therapy in clinical practice: Applications across disorders and settings. New York: Guilford Press
Feldman, R., & Klein, P. S. (2003). Toddlers' self-regulated compliance to mothers, caregivers, and fathers: Implications for theories of socializa-tion. Developmental Psychology, 39(4), 680-692
Goldstein, T. R., Fersch-Podrat, R. K., Rivera, M., Axelson, D. A., Merranko, J., Yu, H., Brent, D. A., & Birmaher, B. (2015). Dialectical behavior therapy (DBT) for adolescents with bipolar disorder: Results from a pilot randomized trial. Journal of Child and Adolescent Psychopharmacology, 52(2), 140-149
Gross, J. J. (2011). Handbook of emotion regulation. Guilford Press
Harley, R., Sprich, S., Safren, S., Jacobo, M., & Fava, M. (2008). Adaptation of dialectical behavior therapy skills training group for treatment-resistant depression. The Journal of Nervous and Mental Disease, 196(2), 136-143
Hesslinger, B. (2002). Psychotherapy of attention deficit hyperactivity dis-order in adults: A pilot study using a structured skills training program. European Archives of Psychological Clinical, 252, 177-184
Koerner, A. F., & Maki, L. (2004). Family communication patterns & social support in families of origin & adult children’s subsequent intimate relationships. Paper presented at the International Association for Relationship Research Conference, Madison. University of Minnesota
Linehan, M. M. (1993). Cognitive behavioral therapy for borderline per-sonality disorder. New York: Guilford Press
Mpofu, E., Ruhode, N., Mhaka-Mutepfa, M., January, J., & Mapfumo, J. (2015). Resilience Among Zimbabwean Youths with Orphanhood Youth Resilience and Culture, 67-79, Springer
Okorodudu, G. N. (2010). Influence of parenting styles on adolescent delinquency in delta central senatorial district. Edo Journal of Coun-selling, 3(1), 58-86
Solan, A. M. (2008). The relationships between emotional intelligence, visionary leadership, and organizational citizenship behavior in continuing higher education: ProQuest
Pasieczny, N., & Connor, J. (2011). The effectiveness of dialectical behaviour therapy in routine public mental health settings: An Australian controlled trial. Behaviour Research and Therapy, 49(1), 4-10
Taukeni, S. G. (2015). Orphan adolescents' lifeworlds on school-based psychosocial support. Health Psychology and Behavioral Medicine. An Open Access Journal, 3(1), 12-24
Telch, C. F., Agras, W. S., & Linehan, M. M. (2001). Dialectical behavior therapy for binge eating disorder. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 69(6), 1061
Verheul, R., Mc, V. D., Bosch, L., Koeter, M. W., De Ridder, M. A., Stijnen, T., & Van Den Brink, W. (2003). Dialectical behaviour therapy for women with borderline personality disorder, 12-month, randomised clinical trial in The Netherlands. The British Journal of Psychiatry, 182(2), 135-140
Wagner, A. W., Rizvi, S. L., & Harned, M. S. (2007). Applications of dialectical behavior therapy to the treatment of complex trauma‐related problems: When one case formulation does not fit all. Journal of Traumatic Stress, 20(4), 391-400
Zekovic, B., & Renwick, R. (2003). Quality of life for children and adolescents with developmental disabilities: Review of Conceptual and Methodological issues relevant to Public Policy. Disability & Society, 18(1), 19-34. "