رابطه علّی فراشناخت و احساس خستگی به واسطه راهبردهای مقابله ای و کمال گرایی
محورهای موضوعی :
سمیه سعیدی دهاقانی سعیدی دهاقانی
1
(دانشگاه تبریز)
کلید واژه: فراشناخت کمال گرایی سازگارانه کمال گرایی ناسازگارانه احساس خستگی راهبردهای مقابله ای,
چکیده مقاله :
در پژوهش حاضر، رابطة فراشناخت با احساس خستگی، به واسطه راهبردهای مقابله‌ای و کمال گرایی مورد بررسی قرار گرفت. این پژوهش در گروه تحقیقات توصیفی و از نوع همبستگی است. به این منظور، 400 نفر از بین دانشجویان کارشناسی دانشگاه تبریز به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. شرکت کنندگان مقیاس تأثیر خستگي (FIS)، فرم کوتاه پرسشنامه فراشناخت ولز (MCQ-30)، پرسشنامة کمال گرایی هیل (PI)، و پرسشنامة راهبردهای مقابله ای (WOCQ) فولکمن و لازاروس را تکمیل کردند. تجزیه و تحلیل داده ها به روش تحلیل مسیر، نشان داد که مسیر علّی غیرمستقیمِ فراشناخت، به‌واسطه کمال گرایی، به طور معنادار بر احساس خستگی اثر دارد (01/0>P). همچنین، کمال گرایی به واسطة راهبرد مقابله ای هیجان محور، بر خستگی اثر غیرمستقیم دارد (01/0>P). بر اساس نتایج این پژوهش، تمرکز بر نقش واسطه ای کمال گرایی در مداخلات درمانیِ افراد مبتلا به سندرم خستگی مزمن، می تواند بخش مهمی از درمان این افراد را تشکیل دهد
In the present study, the relationship between metacognition and feeling of fatigue, mediated by coping styles and perfectionism was investigated. The present research was a descriptive (non-experimental) study of corre-lational type. To do so, 400 undergraduate stu-dents of Tabriz University were selected by random multi-stage cluster sampling method. They responded to Fatigue Impact Scale (FIS), short form of Wells Metacognition Question-naire (MCQ-30), Hill’s Perfectionism Inven-tory (PI), and Folkman and Lazarus’ Ways of Coping Questionnaire (WOCQ). Data were analyzed via path analysis by Amos software. Research findings revealed that the causal in-direct metacognition path, mediated by per-fectionism has a significant effect on fatigue feeling (p>0.01). Also, perfectionism mediated by emotional oriented coping style has an indirect effect on fatigue feeling (p>0.01). On the basis of the results, focusing on the mediating role of Perfectionism may consist an important part of treatment for people with chronic fatigue syndrome
ابوالقاسمی، عباس؛ کیامرثی، آذر؛ و آق، عبدالصمد (1390). ارتباط باورهای فراشناختی با الگو‌های شخصیتی خودشیفته و نمایشی در دانش¬آموزان. اولین همایش ملّی یافتههاي علوم¬شناختی در تعلیم و تربیت، دانشگاه فردوسی مشهد.
باباپورخیرالدین، جلیل (1389). رابطه هوش هیجانی و احساس خستگی دانشجویان با واسطه¬گری خوش¬بینی، خودکارآمدی، اضطراب، و افسردگی. فصلنامه انجمن ایرانی روان¬شناسی، (2)14، 141-131.
پاشا، غلامرضا؛ و بزرگیان، رامش (1390). رابطه فراشناخت و کمال¬گرایی و خودکارآمدی با استرس ادراک¬شده دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز. یافته‌های نو در روان¬شناسی، (18)6، 102-91.
جمشیدی، بهنام؛ حسین¬چاری، مسعود؛ حقیقت، شهربانو؛ و رزمی، محمدرضا (1388). اعتباریابی مقیاس جدید کمال¬گرایی. مجله علوم رفتاری، (1)3، 40-35.
حافظ‌نیا، محمدرضا (1389)، مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی. تهران: سمت.
خلعتبری، جواد؛ قربان¬شیرودی، شهره؛ و حسینی، ایمان (1390). بررسی رابطه کمال¬گرایی و احساس تنهایی با کیفیت زندگی دانشجویان پزشکی استان گیلان. فصلنامه روان¬شناسی تربیتی، (1)2، 131-117.
راجر، درک (1388). سازگاری با تغییرات زندگی؛ مهارت¬های عملی برای مقابله با فشار روانی. (مترجمان بهمن نجاریان و ایران داوودی). تهران: رشد (سال انتشار به زبان اصلی، 2002).
ربیعی، مهدی؛ صلاحیان، افشین؛ بهرامی، فاطمه؛ و پالاهنگ، حسن (1390). ساخت و اعتباریابی پرسشنامه ارزیابی فراشناخت بدشکلی بدن. مجله دانشگاه علوم¬پزشکی مازندران، (83)21، 52-43.
سالاری‌فر، حسین؛ پوراعتماد، حمیدرضا؛ حیدری، محمود؛ و اصغرنژاد فرید، علی¬اصغر (1390). باورها و حالت فراشناختی، بازدارنده یا تسهیل کنندة نگرانی. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان¬درمانی، (5)2، 92-77.
شاهقلیان، مهناز؛ آزادفلاح، پرویز؛ و فتحی¬آشتیانی، علی (1391). مقایسه مؤلفه‌های فراشناخت و نارسایی‌های شناختی براساس ابعاد شخصیتی. مجله علوم¬رفتاری، (2)6، 130-125.
شیرین‌زاده¬دستگیری، صمد (1385). مقایسه اعتقادات فراشناختی و مسئولیت در بیماران اختلال وسواس، اضطراب عمومی، و افراد بهنجار. پایان¬نامه کارشناسی¬ارشد دانشگاه شیراز.
شیرین¬زاده-دستگیری، صمد؛ گودرزی، محمدعلی؛ غنی¬زاده، احمد؛ و تقوی، سیدمحمدرضا (1387)، مقايسه باورهاي فراشناختي و مسئوليت¬پذيري در بيماران مبتلا به اختلال وسواسي ـ اجباري، اختلال اضطراب منتشر و افراد بهنجار، مجله روان¬پزشكي و روان¬شناسي باليني ايران، (1)14، 55-46.
قدمگاهی، جواد؛ و دژکام، محمود (1377). کیفیت روابط اجتماعی، میزان استرس، و راهبردهای مقابله‌ای با آن در بیماران عروقی قلب. فصلنامه اندیشه و رفتار، (1)4، 12-1.
نصری، صادق؛ نجاریان، بهمن؛ مهرابی‌زاده هنرمند، مهناز؛ و شُکرکُن، حسین (1382). مقایسه اثربخشی دو روش درمان روان¬شناختی در کاهش علائم نشانگان احساس خستگی در پرستاران زن شهر تهران. مجله علوم¬تربیتی و روان-شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، (9)3، 88-53.
Afari, N., Schmaling, K. B., Herrell, R., Hartman, S., Goldberg, J., & Buchwald, D. S. (2000). Coping strategies in twins with chronic fatigue and chronic fatigue syndrome. Journal of Psychosomatic Research, 48, 547-554.
Aggarwal, V. R., McBeth, J., Zakrzewska, J. M., Lunt, M., & MacFarlane, G. J. (2006). The epidemiology of chronic syndromes that are frequently unexplained: Do they have common associated factors? Intrnational Journal of Epidemiology, 35, 468-476.
Anshel, M. H., & Mansouri, H. (2005). Influence of perfectionism on motore performance, affect ,and causal attribution sins in response to critical information feedback. Journal of Sport Behavior, 28, 99-124.
Blenkiron, P., Edwards, R., & Lynch, S. (1999). Associations between perfectionism, mood, and fatigue in chronic fatigue syndrome. The Journal of Mental and Nervous Diseases, 187, 566-570.
Brooks, S. K., Rimes, K, A., & Chalder, T. (2011). The role of acceptance in chronic fatigue syndrome. Journal of Psychosomatic Research, 71(6), 411-415.
Cahill, C. H. (1999). Differential diagnosis of fatigue in women. Journal of Obstetric Gynecologic and Neonatal Nursing, 28(1), 81-89.
Chien, L. Y., & Ko, Y .L. (2004). Fatigue during pregnancy predicts cesarean deliveries. Journal of Advanced Nursing, 45(5), 487-494.
Crocker, J., & Park, L. E. (2004). The costly pursuit of self-esteem. Psycho-logical Bulletin, 130, 392-414.
De Jong, N., Courtens, A. M., Abu-Saad, H. H., & Schouted, H. C. (2002). Fatigue in patients with breast cancer receiving adjuvant chemotherapy: A review of the literature. Journal of Cancer Nursing, 25, 283-297.
Deary, V., & Chalder, T. (2010). Personality and perfectionism in chronic fatigue syndrome: A closer look. Journal of Psychology & Health, 25, 465-475.
Dunkley, D. M., Kyparissis, A. (2008). What is DAS self-critical perfec-tionism really measuring? Relations with the Five-Factor model of personality and depressive symptoms. Personality and Individual Differ-ences, 44(6), 1295-1305.
Edwards, L. M., Fernie, B. A., Murphy, G., Wells, A., & Spada, M. M. (2011). Metacognitions and negative emotions as predictors of symptom severity in chronic fatigue syndrome. Journal of Psychosomatic Research, 70, 311-317.
Feldman, P. J., Cohen, S., Doyle, W. J., & Skoner D. P. (1999). The impact of personality on the reporting of unfounded symptoms and illness. Journal of Personality and Social Psychology, 77(2), 370-378.
Fisk, J. D., Ritvo, P. G., Ross, L., Haase, D. A., Marrie, T. J., & Schlech, W. F. (1994). Measuring the functional impact of fatigue: Initial validation of the Fatigue Impact Scale. Journal of Clinical Infectious Diseases, 18, 79-83.
Flett, G. L., Hewitt, P. L., Blankstein, K. R., & O’Brien, S. (1991). Perfectionism and learned resourcefulness in depression and self-esteem. Journal Personality and Individual Differences, 12, 61-68.Frost, R. O., Marten, P. A., Lahart, C., & Rosenblate, R. (1990). The dimensions of perfectionism. Journal of Cognitive Therapy and Research, 14, 444-468.
Garcia-Montes, J. M., Cangas, A., Prerez, M., Varez, M., Hidalgo, A., & Gutierrez, O. (2005) Influence of metacognitive variables on paranoid ideation. Intrnational Journal of Clinical Psychology, 5(3), 463-469.
Hamachek, D. E. (1978). Psychodynamics of normal and neurotic perfec-tionism. Psychology, 15, 27-33.
Hill, R. W., Huelsman, T. J., Furr, R. M., Kibler, J., Vicente, B. B., & Kennedy, K. (2004). A new measure of perfectionism: The Perfectionism Inventory. Journal of Personality Assessment, 82, 80-91.
Hou, R., Moss-Morris, R., Bradley, B. P., Peveler, R., & Mogg, K. (2008). Attentional bias towards health-threat information in chronic fatigue syndrome. Journal of Psychosomatic Research, 65, 47-50.
Ireland, J. L., Boustead, R., & Ireland, C. A. (2005). Coping style and psy-chological health among adolescent prisoners: A study of young and juvenile offenders. Journal of Adolescence, 28, 411-423.
Knoop, H., Prins, J. B., Moss-Morris, R., & Bleijenberg, G. (2010). The central role of cognitive processes in the perpetuation of chronic fatigue syndrome. Journal of Psychosomatic Research, 68, 489-94.
Lazarus, R. S., & Folkman, S. (1984). Stress, appraisal and coping. NewYork: Springer.
Luyten, P., Van Houdenhove, B., Cosyns, N., & Van den Broeck, A. (2006). Are patients with chronic fatigue syndrome perfectionistic- or were they? A case control study. Journal of Personality and Individual Differences, 40, 1473-1483.
Miike, T., & Bell, S. D. (2008). Chronic fatigue syndrome in childhood and adolescence. In Y. Watanabe., B, Evengard., B. H. Natelson., L. A. Jason., and H. Kuratsune, (Editors), Fatigue science for human health. NewYork: Springer (pp: 153-171)
Moss-Morris, R., & Chalder, T. (2003). Illness perceptions and levels of disability in patients with chronic fatigue syndrome and rheumatoid arthritis. Journal of Psychosomatic Research, 55, 305-308.
Nater, U. M., Wagner, D., Solomon, L., Jones, J. F., Unger, E. R., Papanicolaou, D. A., Reeves, W. C., & Heim, C. (2006). Coping styles in people with chronic fatigue syndrome identified from the general population of Wichita, KS. Journal of Psychosomatic Research, 60(6), 567-673.
Nijs, J., van de Putte, K., Louckx, F., Truijen, S., & de Meirleir, K. (2008). Exercise performance and chronic pain in chronic fatigue syndrome: The role of pain catastrophizing. Journal of Pain Medicine, 9, 1164-1172.
Pakenham, K. (2001). Coping with multiple sclerosis: Development of a measure. Psychological. Journal of Health and Medicine, 6, 411-428.
Penley, J. A., & Tomaka, J. (2002). Associations among the Big Five emotional responses and coping with acute stress. Journal of Personality and Individual Difference, 32(7), 1215-28.
Ray, C., Jeffries, S., & Weir, W. R. (1997). Coping and other predictors of outcome in chronic fatigue syndrome: A 1-year follow-up. Journal of Psychosomatic Medicine, 43, 405-15.
Shafran, R., & Mansell, W. (2001). Perfectionism and psychopathology: A review of research and treatment. Journal of Clinical Psychology Review, 21, 879-906.
Sharpe, M. (1997). Chronic fatigue. In D. M. Clark, & C. B. Fairburn (Ed),